Co to jest spedycja i czym się zajmuje?
Usługi spedycyjne stanowią rodzaj pośrednictwa pomiędzy osobą zlecającą transport, a przewoźnikiem.
Zlecający transport nie musi szukać przewoźnika na własną rękę. Powierzenie zlecenia transportowego spedytorowi, oszczędza czas i chroni przed skutkami niewłaściwego transportu. Dlatego warto skorzystać z wiedzy i doświadczenia firm spedycyjnych, które przejmą na siebie odpowiedzialność za dostawę. Bywa ona ogromna gdy chodzi o punktualność, zwłaszcza w przypadku transportów w ramach logistyki kontraktowej dla rynków e-commerce i automotive. Również uszkodzenie przesyłki w trakcie transportu lub załadunku względnie rozładunku, może pociągnąć za sobą znaczne straty finansowe. W ich obliczu cena usługi spedycyjnej jest znikoma.
Zatem czym jest spedycja? Spedycja, mimo że wiąże się z transportem towarów, nie jest transportem sama w sobie.
Zajmuje się organizowaniem transportu, czyli organizacją przewozu ładunków. W ramach tego zadania planowany jest transport przesyłki – od miejsca jej nadania, względnie załadunku, do miejsca rozładunku, czyli miejsca odbioru. Plan taki obejmuje wyszukanie odpowiedniego przewoźnika i dobór takiegoż środka transportu, który spełnia wymagania dla danej trasy i ładunku wynikające ze specyfiki zlecenia, ponadto mieści się w nim ubezpieczenie transportu, ustalenie terminów dostawy, zawiera też umowę transportu (list przewozowy) zgodną ze standardami CMR – w przypadku transportu drogowego. Rozróżniamy bowiem kilka rodzajów spedycji, właściwych dla danej gałęzi transportu. Spedycję drogową międzynarodową i krajową, w zakresie całopojazdowym i drobnicowym, spedycję kolejową, spedycję morską, spedycję lotniczą oraz spedycje śródlądową i rurociągową. Dobrze jest jeśli dane przedsiębiorstwo spedycyjne, jeśli sytuacja tego wymaga, dysponuje miejscem składowania przesyłek, przygotowania ich do ewentualnej dystrybucji oraz własnymi środkami transportu. Sumując, firma spedycyjna po części bywa także firmą transportową oraz logistyczną. Nie jest to jednak niezbędne. Wiele firm zajmujących się spedycją korzysta ze sprawdzonych podwykonawców w zakresie transportu i magazynowania.
Za tym wszystkim stoi spedytor. Czym zajmuje się spedytor? Kojarzy wymagania klienta z możliwościami ich realizacji w danej chwili.
Skutki jego pracy znajdą się w dokumentacji transportowej, gromadzonej w trakcie realizacji zlecenia. Do obowiązków spedytora należy m.in.: organizacja przewozu ładunków, wybór środka transportu, przygotowywanie wspomnianej szczegółowej dokumentacji transportowej, obsługa ubezpieczeniowa przesyłek, ewentualna odprawa celna, zlecenie odbioru i dostarczania przesyłek, upewnienia się co do sposobu zabezpieczenia przesyłki na czas przewozu, zawieranie umów przewozowych.
Spedytor jest opiekunem przesyłki. Odpowiada za jej terminowe dostarczenie w stanie nieuszkodzonym. Aby tego dokonać, powinien umieć przewidzieć okoliczności w jakich będzie transportowana. Dla przykładu: jeśli w miejscu załadunku, względnie odbioru istnieje tylko rampa do załadunku/rozładunku naczepy bokiem, powinien znaleźć przewoźnika dysponującego taką naczepą. Z kolei w przypadku planowanej dystrybucji towarów w temperaturze kontrolowanej, musi dysponować miejscem posiadającym chłodnię, względnie mroźnię, nie wspominając już o konieczności użycia naczepy do przewozu towarów w temperaturze kontrolowanej. W tym ostatnim przypadku, przyjdzie mu zdecydować, kiedy będzie niezbędna chłodnia, a kiedy tylko izoterma. Spedytor zajmujący się na przykład spedycją drobnicową będzie szukał miejsc na naczepach dla czasem kilku tylko palet, których transport zlecił mu klient. Przykłady można mnożyć. Spedytor potrafi tak zaplanować trasę, aby omijała korki lub inne utrudnienia po drodze. Musi również umieć wybrnąć z sytuacji awaryjnych, na przykład defektu ciężarówki (trzeba będzie zorganizować przeładowanie towaru na inną), czy strajku rolników blokujących drogę. W pracy spedytora bardzo liczy się doświadczenie, a czas jej wykonywania często przekracza osiem godzin. Ile zarabia spedytor? To zależy od firmy. Spedytor z długim stażem pracy zarabia w granicach średniej krajowej.
