Co to jest logistyka i co robi logistyk?
Logistyka to mówiąc w największym skrócie planowanie. Planowanie tego, co powinno się wydarzyć w oparciu o przewidywanie tego, co może się wydarzyć.
Co będzie miało większy sens – przewiezienie dużej liczby jednorodnych ładunków z wykorzystaniem wielu kursów jednego auta, czy przy pomocy kilku aut? To będzie zależało od szeregu czynników. W tym wypadku mielibyśmy do czynienia z logistyką transportu. Właściwie każde działanie ludzkie wiąże się z logistyką i nie sposób wymienić wszystkich jej typów i zastosowań. Mówimy na przykład o logistyce magazynowej, logistyce zaopatrzenia (która wiąże się z logistyką zarówno transportu, jak i magazynowania), logistyce produkcji (także wpływającej na logistykę zaopatrzenia), logistyce dystrybucji, e-logistyce, logistyce zwrotnej itd. Zazębiają się one, tworząc systemy logistyczne współpracujące ze sobą na różne potrzeby. Zazwyczaj wszystkie oparte są na planowaniu łańcucha dostaw wymagającego różnorodnych procesów logistycznych. Nie ma bowiem produkcji bez dostaw niezbędnych do niej komponentów, a bez produkcji nie ma zaopatrzenia, które wymaga dystrybucji, która z kolei wymaga magazynowania. Jest to swoista cyrkulacja zsynchronizowanych procesów logistycznych.
Procesy logistyczne mają na celu zapewnienie efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, półproduktów i wyrobów gotowych, co jest kluczowe dla optymalizacji działań w przedsiębiorstwie.
Dzisiejsza branża logistyczna, czyli rynek TSL (transport, spedycja, logistyka) oferuje zindywidualizowane usługi dostosowane do potrzeb poszczególnego klienta. Proces planowania zazwyczaj dotyczy kompleksowej obsługi, w ramach której – poza transportem, magazynowaniem i dystrybucją – znajduje się cały szereg usług dodanych (VAS – Value-Added Services). Może być to np. kontrola jakości dostarczanych do wspomnianej wcześniej produkcji komponentów lub drobne naprawy, aż do montażu prostych podzespołów. Szczególna odpowiedzialność ciąży na logistykach w przypadku usług w ramach logistyki kontraktowej dla firm, które powierzając na zasadzie outsourcingu logistycznego swoje zadania rezygnują z „własnej” logistyki. Nietrudno sobie wyobrazić czym grozi np. niedowiezienie na czas producentowi materiałów.
Funkcje i procesy logistyczne
Funkcje logistyki są niezwykle zróżnicowane i obejmują szeroki zakres działań. Obsługa klienta, prognozowanie popytu, przepływ informacji, kontrola zapasów, czynności manipulacyjne, realizowanie zamówień, czynności reparacyjne i zaopatrywanie w części, lokalizację zakładów produkcyjnych i składów, procesy zaopatrzeniowe, pakowanie, obsługa zwrotów, gospodarowanie odpadami, transport i składowanie – to tylko niektóre z nich. Procesy logistyczne mają na celu integrację strumieni rzeczowych i informacyjnych, kontrolowanie sprawności ich przepływu oraz kosztów, jakie generują, jak również dbałość o obsługę klienta. Prawidłowa logistyka umożliwia zapewnienie płynności operacyjnej i minimalizacja opóźnień w dostawach.
Logistyka zaopatrzenia
Logistyka zaopatrzenia to kluczowy element każdego przedsiębiorstwa produkcyjnego. Obejmuje ona działania logistyczne związane z zaopatrzeniem zakładu produkcyjnego w surowce i materiały. Celem logistyki zaopatrzenia jest dostarczenie właściwego towaru, właściwemu klientowi, we właściwej ilości, we właściwym czasie, na właściwe miejsce, we właściwym stanie i po właściwej, czyli możliwie najniższej cenie. Efektywne zarządzanie logistyką zaopatrzenia pozwala na uniknięcie przestojów w produkcji oraz optymalizację kosztów związanych z magazynowaniem i transportem surowców.
Logistyka produkcji
Logistyka produkcji obejmuje działania logistyczne związane z produkcją wyrobów gotowych. Celem logistyki produkcji jest efektywne zarządzanie procesami produkcyjnymi, w tym balansowanie zdolności produkcyjnych, kontrola procesów i realizowanie zamówień. W logistyce produkcji kluczowe jest zapewnienie ciągłości produkcji poprzez odpowiednie planowanie i koordynację dostaw surowców oraz półproduktów. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie wysokiej jakości wyrobów gotowych oraz terminowe realizowanie zamówień klientów.
Logistyka transportu
Logistyka transportu to wszystkie działania związane z planowaniem, realizacją i kontrolą przemieszczania towarów pomiędzy punktami w łańcuchu dostaw. Jej głównym celem jest dostarczenie produktów w odpowiednie miejsce, w odpowiednim czasie, przy minimalnych kosztach i zgodnie z wymaganiami klienta. Logistyka transportu obejmuje wybór odpowiednich środków transportu (drogowego, kolejowego, lotniczego, morskiego lub intermodalnego), organizację tras oraz monitorowanie dostaw. Efektywna logistyka transportu pozwala na optymalizację kosztów przewozu, skrócenie czasu dostaw i zwiększenie niezawodności łańcucha dostaw.
Logistyka magazynowa
Logistyka magazynowa to zbiór działań związanych z przechowywaniem, zarządzaniem zapasami i kompletacją zamówień w magazynach i centrach dystrybucyjnych. Jej celem jest zapewnienie sprawnego przepływu towarów w magazynie oraz efektywne zarządzanie przestrzenią składowania. Logistyka magazynowa obejmuje procesy przyjęcia towarów, ich składowania, etykietowania, pakowania, kompletacji zamówień i wysyłki. Dzięki wykorzystaniu systemów informatycznych, takich jak WMS, możliwa jest pełna kontrola nad stanem zapasów i optymalizacja procesów magazynowych. Efektywna logistyka magazynowa minimalizuje błędy, skraca czas realizacji zamówień i obniża koszty operacyjne.
Zarządzanie logistyczne
Zarządzanie logistyczne obejmuje planowanie, organizację, sterowanie i kontrolę procesów logistycznych. Celem zarządzania logistycznego jest osiągnięcie efektywności ekonomicznej i zaspokojenie wymagań klienta. Zarządzanie logistyczne jest ważnym elementem zarządzania przedsiębiorstwem i ma wpływ na płynność finansową przedsiębiorstwa. Skuteczne zarządzanie logistyczne pozwala na optymalizację kosztów operacyjnych, poprawę jakości obsługi klienta oraz zwiększenie konkurencyjności na rynku. Współczesne narzędzia informatyczne i technologie, takie jak systemy ERP (Enterprise Resource Planning) i WMS (Warehouse Management System), wspierają zarządzanie logistyczne, umożliwiając lepszą kontrolę i monitorowanie procesów logistycznych.
Czym się zajmuje logistyk? Najważniejszy bowiem jest człowiek. To on korzysta z całej inżynierii systemów logistycznych.
Logistycy muszą zarządzać skomplikowanymi procesami zachodzącymi w globalnych łańcuchach dostaw, co wymaga odpowiednich kwalifikacji i doświadczenia. Praca logistyka wymaga wysokich kwalifikacji, które zdobywa w trakcie nauki w szkołach o profilu logistycznym stopnia średniego i wyższego oraz podczas praktyki. Głównym zadaniem logistyka jest dbałość o zarządzanie planowaniem dotyczącym przepływu towarów, o ich niezaleganie w magazynach i na czas docierały do odbiorcy. Zakres obowiązków logistyka obejmuje też transport i dystrybucję w szerokim słowa tego rozumieniu oraz prowadzenie dokumentacji, w tym przyjęć i wydań. Logistycy są poszukiwani na rynku pracy. Oczekuje się od nich dużej odpowiedzialności i umiejętności rozwiązywania problemów. Zawód logistyka wymaga wiedzy z wielu dziedzin, np. logiki, transportu, ekonomii, czy prawa. Zarobki logistyków plasują się na poziomie średniej krajowej i wyższej.
