Transport a spedycja – jaka to różnica?
Ludzie spoza branży TSL słysząc pojęcia transport i spedycja bardzo często myślą, że to synonimy. Przecież niezależnie, czy skorzystają z usług firmy spedycyjnej, czy z firmy transportowej to cel zostanie osiągnięty. Nastąpi odbiór przesyłek z punktu początkowego i ich doręczenie do punktu docelowego. Cel osiągnięty? Osiągnięty. Po co to komplikować.
Co to jest transport, a co to spedycja?
Czym jest transport? To przemieszczanie osób i/lub dóbr materialnych za pomocą odpowiednich środków transportu. Nie polega na tylko przyjmowaniu zleceń i przekazywanie przesyłek odbiorcy, ale także czynności ładunkowe: załadunek, rozładunek, przeładunek oraz czynności manipulacyjne.
Ze względu na to jaką drogą będziemy się poruszać, możemy wyróżnić trzy rodzaje transportu
- transport lądowy (w tym drogowy i kolejowy),
- transport morski,
- transport powietrzny.
Transport to najważniejszy element w całym procesie logistycznym.
Spedycja to pojęcie szersze niż transport. To nie tylko przewóz i dostawa towarów wykonywane przez firmy przewozowe. Do obowiązków firmy spedycyjnej należy:
- przyjmowanie zleceń spedycyjnych,
- dobór odpowiedniego środka transportu,
- zawieranie umów,
- ubezpieczanie ładunków,
- wykonanie odprawy celnej,
- odbiór przesyłek,
- składowanie przesyłek,
- wykonywanie cesji praw,
- podejmowanie należności za przesyłkę.
Oczywiście nie wszystkie te czynności są konieczne do wykonania przy każdym transporcie, ale w wielu przypadkach konieczne jest wykonanie chociaż jednej dodatkowej usługi. Dlatego jeżeli zależy nam na wykonaniu odprawy celnej lub ważne jest dla nas kompletowanie dokumentacji lepiej zgłosić się do firmy spedycyjnej.
Spedycja i transport – podobieństwa
Wiemy już, czym są transport i spedycja. Czy mają jakieś podobieństwa? Dla postronnego obserwatora tak. Bez względu na to czy zleceniem dostawy określonego towaru zajmie się firma transportowa czy spedycyjna, zlecenie zakończy się na odbiorze przesyłki w miejscu docelowym. Zarówno transport, jak i spedycja są częścią logistyki. To chyba jednak jedyne podobieństwa jakie dostrzegamy.
Jaka jest różnica między transportem a spedycją?
Jak już wspomnieliśmy powyżej, przewóz ładunków to transport, a spedycja to organizacja tego transportu. Firmy transportowe posiadają własną flotę, dzięki czemu mogą oferować usługi transportowe. Firma spedycyjna decyduje o doborze odpowiedniego środka transportu (np. czy lepszy będzie transport drogowy, czy transport lotniczy) i kompleksowo wspierają proces przewozu. Jak więc widać profesjonalny transport towarów wchodzi w skład działań spedycyjnych, ale jest to tylko część wszystkich zadań.
Umowa transportowa a umowa spedycyjna
Niezależnie, czy będziemy chcieli skorzystać z usług firmy transportowej, czy z usług firmy spedycyjnej, będziemy to robili na podstawie obowiązujących przepisów prawa. Podstawą jest podpisanie umowy.
Podpisując z nami umowę spedycji, spedytor zobowiązuje się do odbioru i dostawy przesyłki oraz do dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Spedytor podejmuje się tych działań za wynagrodzeniem, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa. Spedytor może występować w imieniu własnym albo w imieniu zleceniodawcy.
Umowa spedycji charakteryzuje się ilością i złożonością czynności, do których zobowiązany jest spedytor. Nie dotyczy ona wyłącznie przemieszczania dóbr, lecz dokonania także wielu czynności pobocznych, szczególnie jeśli mówimy o spedycji międzynarodowej.
Przewozy odbywają się na mocy umów przewozowych. Umowa przewozowa to nic innego jak zobowiązanie dostarczenia za wynagrodzeniem dóbr lub osób. Jest to umowa należąca do kategorii umów o świadczenie usług. Umowa przewozu jest:
- wzajemna
- odpłatna
- dwustronnie zobowiązująca.
Umowa przewozu ma węższy zakresem stosowania, niż umowa spedycji, ale warto przy tym zaznaczyć, że spedycja nie może dotyczyć transportu osób.
W umowie przewozu, dokonywanego nawet pomiędzy różnymi państwami, nie są zawarte czynności dodatkowe np.: nie ma tam zapisów o odprawie celnej.
Umowa przewozu jest co do zasady regulowana wyłącznie przepisami krajowymi, podczas gdy umowa spedycyjna może podlegać pod prawo międzynarodowe.